Educatie en aanbod
Aanbiedingen voor (kleuter)scholen
Centre Charlemagne – Neues Stadtmuseum Aachen
Op zo’n 800 m2 leidt het Centre Charlemagne – Neues Stadtmuseum Aachen op multimediale wijze zijn bezoekers door de complete stadsgeschiedenis. De geschiedenis en legende van Karel de Grote staan hierbij centraal. De nieuwe vaste tentoonstelling start met de eerste nederzetting van Aken in het neolithicum. Vervolgens komen de Romeinse stad en de palts van de Karolingen aan bod, net als de middeleeuwse kronings- en rijksstad. Het mondaine, barokke kuuroord ontwikkelde zich tot industriestad en moderne grensstad en groeit, na de wereldoorlogen, uit tot een Europese stad.
Geschiedslaboratorium
In het geschiedslaboratorium (dat zich in de binnenliggende driehoek van de vaste tentoonstelling bevindt) kunnen leerlingen en scholieren van alle leeftijden de Karolingische tijd rond 800 n. Chr. ontdekken. Op 180 m2 leren ze van alles over archeologisch onderzoek. Ze kunnen objecten aanraken in de afdelingen kledingkamer / handel op afstand / arsenaal / scriptorium / voorraadkamer. Via touch-monitoren informeert de dienstmaagd Puella de kinderen over het weven, de handelaar Freso vertelt over de waren waarmee hij handelt, de graaf Hunfried vertelt over harnassen, de jonge monnik Florentius bericht over zijn schrijfwerkzaamheden in het klooster en het boerenechtpaar Kuno en Emma doet verslag over de eetgewoonten van toen.
Doelgroepen
Ons pedagogische programma richt zich op leerlingen vanaf 5 jaar en is geschikt voor alle schooltypes.
Wij bieden aan:
• Rondleidingen door de vaste tentoonstelling inclusief geschiedslaboratorium (60 minuten, max. 20 leerlingen)
• Rondleidingen met handpoppen voor kleuter- en basisscholen
• Rondleidingen gecombineerd met praktijkgerichte activiteiten in het museumatelier (in totaal 90 / 120 / 180 minuten)
• Organisatie van projectdagen / projectweken
• Wij werken graag in overleg met u speciale thema’s uit.
Kosten
20 € rondleiding (60 Minuten) / 3-4 € per leerling per uur in museumatelier / gratis toegang voor scholen uit de Euregio
Programma museumskoffer (geschiedenis op reis – Karel de Grote komt op bezoek!)
voor leerlingen van 5 tot 12 jaar
Wij brengen met zijn tweeën een bezoek aan uw klas en reizen samen door de vroege middeleeuwen. Karel de Grote was vroeger een machtige heerser en is tot op de dag van vandaag beroemd. De voorwerpen uit de koffer vertellen over het leven en de tijd van keizer Karel de Grote. De kinderen leren hoe archeologen te werk gaan en wat de ontdekkingen zo spannend maakt. De koffer bevat een verzameling aan didactisch materiaal over Karel de Grote / vroege middeleeuwen / stedelijke archeologie. Verschillende voorwerpen en materialen staan model voor de afzonderlijke thema’s. Leerlingen kunnen met behulp van de objecten kennismaken met de vroege middeleeuwen. Ze ervaren de voorwerpen met alle zintuigen en kunnen dingen aanraken, bekijken, ruiken en uitproberen. Samen gaan we creatief aan de slag. We maken bijvoorbeeld een eigen spel of zoeken op een grote poster een plekje voor de bewoners in het palts-gebouwencomplex.
Het programma duurt twee lesuren (90 min) en kan uitstekend in het lesprogramma geïntegreerd worden. Knutselmateriaal wordt meegebracht.
Het programma is geschikt als voorbereiding op een bezoek aan het museum, maar kan ook los worden geboekt.
Kosten: 150 €
Programma voor kinderen vanaf vijf jaar
Verhalen over keizer Karel – Voor nieuwsgierige kinderen vanaf vijf jaar
Karel de Grote was lang geleden een machtige keizer. Ook vandaag nog is hij wereldberoemd. Tijdens onze rondgang door de expositie reizen we ver terug in de tijd. We gaan terug naar de vroege middeleeuwen en luisteren naar verhalen uit het leven
van deze beroemdheid. Vervolgens gaan we in het museumatelier creatief aan de slag (thema wordt
in overleg bepaald).
Op naar de middeleeuwen! – Voor nieuwsgierige kinderen
Hoe leefden de mensen in Aken rond 800 na Chr.? In het geschiedslaboratorium ervaren nieuwsgierige
kinderen van alles over het alledaagse leven zoals dat 1200 jaar geleden plaatsvond. Welke kleding droegen de mensen, hoe zag
een maliënkolder eruit, welke gerechten at men, hoe ontstonden de prachtige handgeschreven teksten en wat kon men kopen op de markt? Vervolgens gaan we in het museumatelier creatief aan de slag (thema wordt in overleg bepaald).
Programma voor kinderen vanaf zes jaar
De Akense palts
Karel de Grote reisde veel. Hij regeerde zijn rijk voornamelijk vanuit ‘het zadel’. Tijdens zijn reizen werd hij begeleid door zijn hofhouding en zijn gezin. In totaal was dit een groep van wel 1.000 personen. Tijdens zijn rondreizen woonde hij in een van de
talrijke koningspaltsen (grote gebouwencomplexen). Hoe zag de Akense palts eruit? Hoe werd het gebouwencomplex gebouwd? Welke gebouwen dienden als voorbeeld? Welke gebouwen behoorden tot het complex? Hoe werden al die levensmiddelen voor zoveel mensen bezorgd en wie zorgde ervoor dat alles voor de komst van de keizer was voorbereid? En hoe zijn we dit te weten gekomen? In het museumatelier maakt de klas samen een grote poster over de palts.
Mensen onderweg
In de vroege middeleeuwen reisden de mensen minder dan tegenwoordig. De heerser trok door het land met zijn hofhouding en leger. Verder reisden er pelgrims, handelaren, diplomaten of ambachtslieden. De reizigers hadden 1 ding gemeenschappelijk: ze trokken door een onherbergzaam gebied. De reizen waren zwaar en gevaarlijk. Waar kon men overnachten? Welke transportmiddelen werden gebruikt? Wat nam men mee op reis? Hoe
kwam men onderweg aan levensmiddelen? Nadat de vragen zijn beantwoord, kunnen de leerlingen een
reistas of munten en geldbeursjes maken.
Lang zal de nieuwe koning leven!
Van de middeleeuwen tot de vroegmoderne tijd was het een bijzondere gebeurtenis wanneer er een nieuwe koning of keizer gekroond werd. Alle machtige personen uit het rijk werden uitgenodigd en de hele stad vierde feest. Een kroningsoptocht behoorde ook tot de feestelijkheden. Na het bezoek aan de expositie vindt in het museumatelier een praktijkgerichte activiteit plaats. Wat zou je ervan vinden wanneer de hele klas een kroning mag bijwonen? Welke kleding zou je dragen? We maken poppen die aan een stok bevestigd zijn en versieren ze met stof en verf.
Als een vis in het water – Akense badcultuur
Aken kan terugkijken op een lange badcultuur. De Romeinen maakten al gebruik van de warmwaterbronnen. Karel de Grote zelf nam graag een bad met zijn gezin en zijn gasten. In 1656 werd Aken getroffen door een grote stadsbrand. Met de wederopbouw veranderde Aken zich in een modern kuuroord dat bekend stond om zijn badinrichtingen. Ook nu nog
bepalen bronnen het stadsbeeld van Aken. Na de rondgang door de expositie maken de leerlingen
badvoorwerpen of mozaïekvloeren van een badinrichting.
Programma voor kinderen vanaf acht jaar
Buiten de stadsmuur…
Net als veel andere steden was Aken in de middeleeuwen omgeven door beschermende stadsmuren. Er was sprake van een dubbele muurring. In 1172 ontstond de binnenste ring, vanaf ca. 1300 de buitenste muurring. Oorspronkelijk had de stad meerdere stadspoorten. Alleen de Marschiertor en de Ponttor zijn nog bewaard gebleven. Na de rondgang door de expositie maken de leerlingen
stadspoorten van klei in het museumatelier.
Afkijken? Geen probleem!
Voor ons is het tegenwoordig vanzelfsprekend dat iedereen kan schrijven. Via e-mail en sms wordt supersnel gecommuniceerd. In de tijd van Karel de Grote beheersten echter slechts weinig mensen de kunst van het lezen en schrijven. Karel voerde een vereenvoudigd schrift in, de ‘Karolingische
minuskel’. Het schrijven ging nu weliswaar sneller, maar bleef moeizaam. Na het bezoek aan de tentoonstelling gaan de leerlingen in het museumatelier aan de slag met ganzenveer en inkt.
Programma voor Duitse basisscholen met zwaartepunt taal
De klank van de stad
We onderzoeken samen met de kinderen de geluiden van de middeleeuwen. Welke geluiden kennen we tegenwoordig nog? We experimenteren ook met onze ‘geluidenkoffer’. Vervolgens maken we op een grote poster een ‘geluidenroute’, dwars door de keizerlijke palts van Aken. De combinatie van observeren, aanraken, luisteren, spreken en creatief vormgeven biedt voor Duitse leerlingen optimale mogelijkheden om hun taalvaardigheden te verbeteren.
Aanbod voortgezet onderwijs
Aan de macht Aan de macht in de vroege middeleeuwen
Wat betekent het om heerser te zijn en macht uit te oefenen? Met welke middelen kwam Karel de Grote aan de macht en hoe behield hij zijn positie? Al tijdens zijn leven kreeg Karel de bijnaam ‘de Grote’. Hij regeerde over een rijk dat grote delen van het huidige Europa omvat. Op het hoogtepunt van zijn heerschappij werd hij door de paus in Rome tot keizer gekroond. In de ogen van zijn tijdgenoten maakte Karel de Grote deel uit van de lijn van de Romeinse heersers. Waarop
berustte zijn macht? Hoe regeerde hij zo’n groot rijk in een tijd waarin er nog geen moderne communicatiemiddelen bestonden en de mobiliteit beperkt was? Waaruit bleek zijn aanspraak op de macht en welke rol speelde de kerk? Na de rondleiding schrijven de leerlingen bijvoorbeeld een samenvatting over de heersers of maken ze een reclameposter of moderne machtsinsignes.
Macht en mythe
Karel de Grote was de machtigste keizer van de vroege Middeleeuwen. Hij beïnvloedde cultuur, religie en maatschappij. Direct na zijn begrafenis ontstond er mythevorming. Zijn overlijden vormde de start van de Karelsmythe, die onder meer door biograaf Einhard op schrift werd gesteld. Vele eeuwen lang werd Karel vooral als heilige geïnterpreteerd. Tegenwoordig is men zich vooral ook bewust van de rol van Karel de Grote als ‘pater Europae’. Leerlingen gaan na de rondgang door de tentoonstelling in groepjes aan het werk. Ze bespreken welke rol Karel de Grote tegenwoordig nog vervult. Is hij een machtig politicus, heerser, heilige, wegbereider van Europa, voorbeeld, superster van de vroege Middeleeuwen, een belangrijke
persoonlijkheid van vroeger…?
Scriptorium
Ten tijde van Karel de Grote konden slechts weinig mensen lezen en schrijven. Er waren veel verschillende soorten schriften, die vaak moeilijk te ontcijferen waren. Karel de Grote liet een vereenvoudigd, leesbaar schrift ontwikkelen, dat in het gehele rijk kon worden gelezen. De gedrukte schriften van nu vinden hun oorsprong in de ‘Karolingische minuskel’. Dankzij de zogenaamde Karolingische onderwijshervorming werden lezen en schrijven weer belangrijker. De kloosters verzamelden teksten van schrijvers uit de antieke oudheid. Deze werden heel nauwkeurig gekopieerd en prachtig versierd. Na de rondleiding kunnen de leerlingen met een griffel en lei of ganzenveer en inkt zelf de Karolingische minuskel
oefenen.
In de focus: Archeologie – Het Karolingische Aken
Wat vertellen scherven, stenen, botten of oesterschelpen
over het verleden van onze stad? Op welke manier beïnvloeden de vondsten de geschiedschrijving? Hoe gaan archeologen te werk? Welke methoden en gereedschappen gebruiken ze? Wat is experimentele archeologie precies? Na het bezoek aan de tentoonstelling worden in het museumatelier praktijkgerichte opdrachten aangeboden en nieuwe vondsten besproken.
Museum als ‘culturele ruimte’
Tijdens de rondgang door de tentoonstelling worden de basisgedachte en de geëxposeerde stukken van het Centre Charlemagne aan de bezoeker voorgesteld. Wat is de taak van het
museum als ‘culturele ruimte’ en waarom ontstond dit nieuwe museum over de stadsgeschiedenis van Aken? Als je een eigen museum zou mogen openen, hoe zou het er dan uitzien? In de workshop na de rondleiding bouwen we architectonische modellen van karton. De afzonderlijke elementen kunnen een reliëf bevatten. Ook een driedimensionale vormgeving behoort tot de mogelijkheden. De leerlingen kunnen zo individueel een eigen museumgebouw ontwerpen. Vervolgens kunnen ze het ontwerp afronden met gekopieerde afbeeldingen van geëxposeerde stukken en foto’s van Aken. Zo ontstaat er een soort collage die tot slot nog ingekleurd kan worden.
Stadsgeschiedenis – doe het zelf!
Leerlingen ontwikkelen zelfstandig in groepjes een tentoonstelling. Ze ontvangen een lijst met voorwerpen, werkbladen en extra informatiemateriaal. Met behulp van sturende vragen bespreken de leerlingen in kleine groepjes de inhoud van de tentoonstelling. Tijdens de rondleiding worden de ideeën gepresenteerd. De leerlingen worden ondersteund door een medewerker van het educatieve team die ook bij vakinhoudelijke vragen kan helpen. Een paar voorbeeldvragen: Door welk document wordt Aken een bloeiende rijksstad na de Karolingen? Welke aspecten bepalen het leven in de stad Aken in de hoge middeleeuwen? Wat is de betekenis van de kroningsoptocht of bedevaarten?
Theaterworkshop (duur: 4-5 lesuren of projectdag)
Gekroonde hoofden
De middeleeuwse kroningsoptocht was een sensatie voor de Akense bevolking! De leerlingen gaan op zoek naar het gevoel van vroeger. Ze kruipen in verschillende rollen en maken zelf hun kostuums. Vervolgens houden we een gezamenlijke kroningsoptocht door het Centre Charlemagne.
Deze workshop duurt 4-5 lesuren en is ook geschikt voor een projectdag.
Stand november 2015
Meer thema’s volgen.
Wij verzoeken u vriendelijk om minimaal 14 dagen van te voren te boeken!
Uw contactpersonen:
Aanmelding & boeking voor schoolklassen:
Kunst- und Kulturvermittlung der Route Charlemagne und der Museen der Stadt Aachen
Tel. +49 241 432 4998, 4955, 4935 / Fax +49 241 432 4989
museumspaedagogik@mail.aachen.de / Website: www.centre-charlemagne.eu
Onze servicetijden:
Di. – vr. van 09:00-12:00 uur
Wo. 15:00-18:00 uur
Wij adviseren u graag persoonlijk. U wilt contact met ons opnemen? Maak dan gebruik van het contactformulier. U kunt ons ook bellen: +49 (0)241 432-4998.